روش‌های پرداخت چیست؟

در حال حاضر رایج‌ترین روش‌های پرداخت وجه در تجارت بین‌المللی به ترتیب میزان شناخت و اعتماد فروشنده به خریدار به ترتیب زیر است:

روش حساب باز: در این روش، فروشنده شناخت و اعتماد کاملی به خریدار داشته و کشور خریدار نیز از شرایط سیاسی و اقتصادی خوبی برخوردار است. لذا، بر اساس وجود عامل اطمینان در روابط طرفین، فروشنده اقدام به حمل کالا، برای خریدار نموده و اسناد حمل را نیز مستقیما به آدرس خریدار ارسال می‌نماید. لازم به ذکر است که بارنامه یا سند حمل در این روش، مستقیماً به نام خریدار صادر می‌‌شود. خریدار با در دست داشتن اسناد حمل، می‌‌تواند کالا را از گمرک مقصد ترخیص و بر اساس توافق مندرج در قرارداد، وجه کالا را در موعد مقرر از طریق بانک یا صرافی به حساب بانکی فروشنده واریز نماید. این روش از نظر منافع خریدار، مطلوب‌‌ترین روش پرداخت وجه است ولی برای فروشنده در صورت عدم تحقق محاسبات فروشنده و کوتاهی خریدار در پرداخت وجه یا بروز مشکلات ارزی و بانکی و یا تحریم‌‌های اقتصادی در کشور خریدار، ریسک بالایی دارد.

روش وصولی: این روش شبیه به روش حساب باز است با این تفاوت که فروشنده به منظور کاهش ریسک عدم پرداخت وجه کالا در موعد مقرر توسط خریدار، اسناد و برات صادر شده به عهده خریدار را به ضمیمه دستور نحوه تحویل اسناد، از طریق بانک، برای خریدار ارسال می‌‌کند. روش وصولی به دو نوع تقسیم می‌شود:

وصولی ساده: در روش وصولی ساده، فروشنده فقط برات صادر شده به عهده خریدار را، از طریق بانک، برای وصول وجه کالا ارسال می‌‌کند. ویژگی این روش برای فروشنده، امکان پیگیری وصول وجه برات از طریق بانک است.
وصولی اسنادی: در روش وصولی اسنادی، برات به ضمیمه اسناد حمل و دستور نحوه وصول از طریق بانک، برای خریدار ارسال می‌‌گردد، که دستور فروشنده به بانک معمولا به صورت‌های زیر است:

تحویل اسناد در مقابل پرداخت وجه (D/P): در این روش، بانک فقط در صورت پرداخت وجه، اسناد را به خریدار تحویل می‌دهد و در غیر این صورت، موضوع عدم پرداخت وجه را به فروشنده اعلام و منتظر دستور واخواست یا عودت اسناد و یا واگذاری اسناد به خریدار دیگر می‌ماند.
تحویل اسناد در مقابل قبولی برات (D/A): در این روش، بانک طبق دستور فروشنده، اسناد حمل را در قبال اخذ قبولی خریدار، مبنی بر پرداخت وجه برات در سررسید تعیین شده، ظهرنویسی و به خریدار تحویل می‌دهد. بدیهی است که ریسک عدم پرداخت وجه برات، در سررسید توسط خریدار، در حالت D/A برای فروشنده بسیار بیشتر است و به همین دلیل امکان دارد که فروشنده از بانک خریدار، درخواست تعهد پرداخت وجه برات را علاوه بر قبولی خریدار بنماید.

روش اعتبار اسنادی: طبق تعریف درصورتی‌که اسناد ارائه‌شده از سوی ذینفع مطابق با شرایط اعتبار اسنادی گشایش‌یافته باشد، بانک گشایش کننده تنها در قبال ذینفع متعهد است. در این روش هم خریدار هم فروشنده در حاشیه امن قرار خواهند گرفت.
روش پیش‌پرداخت: در این روش خریدار به فروشنده اطمینان می‌کند و بخش یا تمام وجه کالا را قبل از دریافت کالا به فروشنده پرداخت می‌کند. بدیهی است در این روش ریسک متوجه خریدار است.